Sessiz Ev Eserinde Kırsal ve Kenter Olmanın Bireye Etkisi

Kırsal ve kent farkı toplumlarda bulunan etkisi kendini yıllardır göstermiştir. Kırsal ve kent hayatları insanların davranış biçimlerinde büyük izler bırakır. İnsana sunduğu fırsat ve çıkardığı zorluklar kişiliğin şekillenmesinde büyük adım oynar. Kırsal hayata alışmış ve karakteristiklerini kırsal hayatın şekillendirdiği insanların hayatını kentte geçiren insanların çatışmalarının izleri Sessiz Ev eserinde de kendini gösterir. Sessiz Ev eserinde de hayatlarının bir kısmını köyde ya da şehirde geçmesi, yüzünü köydeki geleneğe ya da şehirdeki moderniteye dönülmesi gibi durumlar karakterlerin davranışlarının şekillenmesinde büyük etki oynamaktadır.

Kırsalda doğmuş ve zamanının bir kısmını geçirmiş olmak insan davranışlarını derin bir şekilde etkiler. Bu durumun örneklerinden birisi Fatma’dır. Sessiz Ev eserinden Fatma Darvınoğlu klasik bir “doğulu köylü” tiplemesidir. Kendisi tutucudur. Kendi geleneklerinden vazgeçmek istemez ve alışılmadık bir durum ya da olayla karşılanınca iğrenir. “Apartmanları, duvarları, plastik yazıları, afişleri, vitrinleri, renkleri, ama hemen gene başlıyorum iğrenmeye, aman Allahım, ne çirkinlik, bakma artık Fatma”  (Pamuk, 2012, s.64) Fatma’nın sözlerinden bir köylünün kente bakış açısının pek de olumlu olmadığı görülür. Fatma, genç yaşlarında Selahattin Darvınoğlu’na evlendirilmiştir. Babası onu karşısına alıp sormamasını ve merak etmemesini tembihlemesi, kırsal olan ailesinin kendisi gibi tutucu olduğunu gösterir. “Sonunda, peki dedim ve o zaman babam beni karşısına aldı: Kızım baba evinden gidiyorsun, şunu kulağına küpe et: Erkeklere çok sormamak gerektiğini anlatıyordu, merak kediler içindir” (Pamuk, 2012, s.20)

Kenter olmak da, kırsalda doğmuş olmak gibi insan davranışlarını etkiler. Örneğin Metin Darvınoğlu, kenter birisidir ve kırsal hayata; evlere, yaşam tarzına, insanlara bir tiksinti duyar "Çok eskimiş Babaanne, burayı yıktıralım, apartman yaptıralım, siz de rahat edersiniz..." (Pamuk, 2012, s.42) Metin’in aklının tamamen “Modern Avrupa” düşüncesindedir. O yüzden geleneklerde ve geçmişteki evleri ve kırsal yaşam tarzını sevmez. Metin’in kenter olması hayallerini ve gelecek planlarını de etkiler. Metin’in tüm hayalleri ve gelecek planları Amerika’ya gidip orada “modern Amerikalı” olmaktır. “Birden denize atladım ve hızla yüzerken gelecek yıl bu vakitte Amerika'da olacağımı düşündüm, mezarda yatan zavallı annemle babamı düşündüm ve New York'un özgür caddelerini, köşebaşlannda benim için caz çalacak olan zencileri, kimsenin kimseyi takmadığı o uzun ve sonsuz metro dehlizlerini ve bitip tükenmez yeraltı labirentlerini düşledim ve ferahladım” (Pamuk, 2012, s.87) Metin, New York’un modern kentin zirvesi olduğunu düşünür ve ailesine sunduğu köşkü yıktırıp yerine apartman yaptırma fikrine de bunu yansıtır. Metin’in ilişkileri de bu kent odaklı düşünceden etkilenmiştir. Kendisi Ceylan adlı kenter, baba parasıyla zengin bir kıza aşık olur. Metin’in Ceylan’a aşık olma nedenlerinden birisi de Ceylan’ın Metinin hayalindeki gibi varlıklı bir şehirli olmasıdır. Metin, Ceylan’a gelecek planlarını ve düşüncelerini anlatır. “bu yüzden büyük buluşlar yapıp yaratıcılığım ve zekâmla Amerika'da zengin olmam gerek, ama Ceylan, bütün bu zorluklara ve Amerika'ya ne gerek var, sen nerede istersen orada otururuz, istersen burada kalırız, Türkiye o kadar boktan bir ülke değil” (Pamuk, 2012, s.194) Metinin bu sözlerinde Türkiye’yi kötü bir ülke olarak görmemesinin nedeni Türkiye’nin kentleşmeye başlamasıdır. Metin, Türkiye’de yeni açılan işyerlerinden ve dükkanlardan bahseder ve “Avrupa'da ve Amerika'da satılan her şeyi İstanbul'da dükkânlarda bulabileceğiz” (Pamuk, 2012, s.194) der.

Sonuç olarak bir insanın kenter ya da kırsal oluşu, onun davranışlarını derin şekilde etkiler ve insanlarla olan ilişkilerini değiştirir. Kırsal olmak Sessiz Ev eserinde daha tutucu ve “doğu” olarak betimlenmiş ve bu Fatma ve Fatma’nın ebeveynlerinin davranışları ve düşünceleriyle desteklenmiştir. Tam ters olarak da kenter olmak eserde “batı” ve modern olarak betimlenmiştir. Bu Metin’in davranışları, sözleri ve düşünceleri ile desteklenmiştir